ΨΥΧΟΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΕΦΗΒΩΝ

Η εφηβεία είναι μια ιδιαίτερη και ευαίσθητη περίοδος στη ζωή ενός ανθρώπου. Οι έφηβοι καλούνται να επεξεργαστούν τις διάφορες αλλαγές που συμβαίνουν σε σωματικό, γνωστικό, συναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο. Ταυτόχρονα, επειδή η εφηβεία αποτελεί μια μεταβατική περίοδο μεταξύ παιδικής ηλικίας και ενηλικίωσης, οι έφηβοι προσπαθούν να ανακαλύψουν ποιοι είναι και πώς θέλουν να ζουν, ξεκινώντας έτσι να αναπτύσσουν τη δική τους ταυτότητα, η οποία βέβαια θα συνεχίσει να διαμορφώνεται και μετά το τέλος της εφηβικής ηλικίας.  Μια σημαντική ανάγκη που αναδύεται στην εφηβεία είναι αυτή της ανεξαρτητοποίησης από την οικογένεια, ενώ παράλληλα, τείνει να αυξάνεται η πρόθεση για ενσωμάτωση σε ομάδες συνομήλικων, καθώς νιώθουν μεγαλύτερη οικειότητα και σύνδεση.

Γιατί να ενταχθεί ένας έφηβος/μια έφηβη σε μια ψυχοεκπαιδευτική ομάδα εφήβων;

Η συμμετοχή σε τέτοιες ομάδες μπορεί να επιφέρει πολλά οφέλη στην ψυχική υγεία του εφήβου καθώς και στην κοινωνικότητα του. Πιο συγκεκριμένα, η ομάδα προσφέρει την αίσθηση του «ανήκειν». Οι έφηβοι έχουν ανάγκη από αποδοχή των συνομήλικων και επιθυμούν την ενσωμάτωση τους σε ομάδες στις οποίες νιώθουν οικειότητα, για να μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα και παράλληλα να μοιράζονται κοινά βιώματα, εμπειρίες και προβληματισμούς. Μια ψυχοεκπαιδευτική ομάδα είναι ένα ασφαλές μέρος μέσα στο οποίο μπορούν να συμβούν τα παραπάνω. Η ομάδα επιπλέον, μέσω των ομαδικών βιωματικών δραστηριοτήτων, παρέχει την ευκαιρία στους εφήβους να ενισχύσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες, καθώς επίσης συμβάλλει στην καλύτερη διαχείριση του συναισθήματός τους. Παράλληλα αναπτύσσεται η αυτεπίγνωση τους και δίνεται ο απαιτούμενος χώρος και χρόνος, ώστε να αρχίσουν να ανακαλύπτουν τις δικές τους αξίες. Μέσα στην ομάδα επίσης καλλιεργείται ένα κλίμα εμπιστοσύνης και οικειότητας, όπου ο έφηβος μπορεί να μοιράζεται εφηβικά θέματα που τον απασχολούν. Λόγω του μοιράσματος και της αληθινής επικοινωνίας που συμβαίνει στις συναντήσεις της ομάδας, είναι πολύ πιθανόν να αναπτυχθούν γερές φιλίες, οι οποίες διατηρούνται και μετά το τέλος του κύκλου συναντήσεων.

Ποια είναι η διαδικασία ένταξης σε μια τέτοια ομάδα;

Αρχικά, είναι σημαντικό ένας έφηβος να επιθυμεί να ενταχθεί σε μια τέτοια ομάδα και να είναι πρόθυμος για κοινωνική συναναστροφή. Έπειτα πραγματοποιείται μια συνάντηση με τον συντονιστή της ομάδας, ο οποίος συνηθίζεται να είναι ψυχολόγος. Με την συνάντηση αυτή επιδιώκεται η γνωριμία τους αλλά και η επαφή του εφήβου με τον χώρο στον οποίο θα υλοποιούνται οι ομάδες, ενώ παράλληλα αξιολογείται από τον ψυχολόγο, αν μια τέτοια ομάδα είναι κατάλληλη για τον συγκεκριμένο έφηβο και αν μπορεί να ωφεληθεί από αυτή. Για να συμβούν βέβαια τα παραπάνω χρειάζεται η συγκατάθεση των γονέων του εφήβου.

Ενδεικτική θεματολογία ομάδων

Μερικές από τις θεματικές που θα αναπτυχθούν είναι οι εξής: Ενδέχεται να υπάρξουν  τροποποιήσεις σε περίπτωση που κριθεί απαραίτητο για την κάλυψη των αναγκών της ομάδας που θα δημιουργηθεί.

• αλλαγές στην εφηβεία και οι ανάγκες των εφήβων
• διαπροσωπικές σχέσεις και εμπιστοσύνη
• social media και αυτοεικόνα
• αυτοεκτίμηση
• ελπίδες και φόβοι εφήβων
• επίλυση προβλήματος
• διαχείριση συναισθήματος κ.α.

Κλείνοντας, επισημαίνεται ότι οι ψυχοεκπαιδευτικές ομάδες έχουν προληπτικό χαρακτήρα, στοχεύοντας στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων των εφήβων και στην ενδυνάμωση τους για την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση ενδεχόμενων μελλοντικών προκλήσεων.